پیش‌تر در بیونت خلاصه‌ای از تاریخچه رنگ‌آمیزی به‌وسیله EtBr را با هم مرور کردیم. امروز بنا داریم تا با خطرات اتیدیوم بروماید و ترس موجود میان جامعه آزمایشگاهی در مورد این ماده، بیشتر آشنا شویم. آیا اتیدیوم بروماید سرطان زاست؟؟؟
ترس به وجود آمده نسبت به اتیدیوم بروماید در بین زیست شناسان مولکولی همیشه بسیار موردتوجه بوده است. البته محققان ممکن است در بعضی زمینه‌ها در مورد این ماده بالقوه سرطان‌زا حق داشته باشند. اخیراً برخورد کاربران این ماده، توسط کمپانی‌هایی که همه‌روزه تبلیغ مواد ایمن‌تر و راه‌های دفع پسماندهای اتیدیوم بروماید را توصیه میکنند بسیار محتاطانه‌تر شده است. اگرچه به شما این پیشنهاد را نمی‌دهیم که عینک و دستکش خود را درآورده و یا جرعه‌ای از این ماده سربکشید اما وقت آن رسیده است که نگاه واقع بینانه تری به این ماده داشته باشیم و خطرات و افسانه‌های موجود در مورد این ماده را باهم بررسی کنیم. در ادامه مطلب با بیونت همراه باشید.
اتیدیوم بروماید یک ماده جهش‌زا بوده که جهش‌های ژنتیکی شامل جهش تغییر چهارچوب (frame shift) و جهش‌های کروموزومی را ایجاد می‌کند. این واقعیت نتیجه بررسی‌های آزمایشگاهی متعددی است که بر روی رده‌های سلولی متفاوت و سیستم‌های رویانی در اتاق‌های کشت، انجام‌شده و نشان داده است که اتیدیوم بروماید می‌تواند منجر به جهش‌های تغییر چهارچوب، نوترکیبی‌های کروموزومی، نقص در تقسیم سلولی و مشکلات رشد در رویان شود. این اطلاعات در گزارشی توسط برنامه سم‌شناسی ملی آمریکا به‌صورت کامل ارائه‌شده است.
این بررسی‌های آزمایشگاهی (in vitro) که تمام شواهد خود را بر مبنای ترس موجود نسبت به اتیدیوم بروماید بنانهاده‌اند، تنها مدارکی دال بر جهش‌زا بودن اتیدیوم بروماید بر روی سلول و یا رویان بدون محافظ ارائه کرده‌اند. درواقع هیچ مدرکی درزمینهٔ بررسی سرطان‌زا بودن این ماده حتی در حیوانات آزمایشگاهی وجود ندارد.
برای سال‌های متوالی اتیدیوم بروماید به‌صورت مستمر برای درمان بیماری خواب آفریقایی در گاوها (African Sleeping Sickness) مورداستفاده قرارگرفته است. بدین منظور اتیدیوم بروماید به‌صورت تزریق وریدی و یا تزریق ماهیچه‌ای استفاده‌شده و هیچ‌گونه گزارشی مبنی برافزایش وقوع تومور و یا نقص در جنین این گاوها ارائه نشد. این مشاهدات بیان می‌کند که اتیدیوم بروماید برای سیستم‌های جانوری نسبت به بررسی‌های انجام‌شده آزمایشگاهی جهش‌زایی بسیار کمتری دارد.
دز پیشنهادی غیر سمی اتیدیوم بروماید مورد استفاده در این گاوها ۱ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن گاو می‌باشد. در مقایسه با این مقدار، غلظت مورداستفاده در زیست‌شناسی مولکولی (حدود ۱ میکروگرم در هر لیتر) بسیار ناچیز است. با یک حساب سرانگشتی می‌توان دریافت که:
یک محقق ۵۰ کیلوگرمی باید حدود ۵۰۰۰۰ لیتر محلول رنگ‌آمیزی ژل را بیاشامد تا غلظتی معادل دز غیر سمی مورداستفاده در گاوها وارد بدنش شود.
از این مشاهدات به این نتیجه می‌رسیم که خطری که یک محقق را هنگام جابجایی محلول بسیار رقیق اتیدیوم بروماید با دست دستکش (محلول اتیدیوم بروماید به گاوها تزریق میشود!!!) تحدید می‌کند، بسیار ناچیز است. نکته‌ای که باید موردتوجه قرار گیرد این است که ترس غیرمنطقی و بیمارگونه از اتیدیوم بروماید به‌گونه‌ای نباشد که ما را به سمت راه‌های خطرناکتر از اتیدیوم بروماید بکشاند. به نظر شما چه عواملی می‌تواند خطرسازتر باشد؟
اتیدیوم بروماید غلیظ‌تر. روش انتخابی برای حذف اتیدیوم بروماید در حال حاضر بیشتر رسوب دادن آن بر روی زغال فعال و سپس سوزاندن آن است. ما با محلول‌هایی با غلظت ۱ میکروگرم در هر لیتر سروکار داریم که به نسبت داده‌های بررسی بر روی گاوها غلظت بسیار ناچیزی برای سمیت زایی است. اما به نظر می‌رسد با رسوب دادن آن بر روی زغال فعال به‌مرور غلظت آن را بسیار بالا می‌بریم. به نظر شما آیا با رقیق‌سازی آن نمی‌توانیم سمیت موجود را بیشتر کاهش دهیم؟؟
محصولات سمی‌تر از اتیدیوم بروماید. روش دیگر برای حذف اتیدیوم بروماید واکنش دادن آن با موادی مانند اسید فسفریک، اسیدکلریدریک، وایتکس و … است؛ اما این مواد که به‌خودی‌خود خطرناک هستند و می‌توانند محصولاتی تولید کنند که سمیت آنها حتی بیشتر از اتیدیوم بروماید است.
رنگ‌های ایمن‌تر. نسبت به شرکت‌های تجاری زیرک با دقت بیشتری عمل کنید و هرچه که در تبلیغات وجود دارد را باور نکنید. همراه بیونت باشید تا در مطلب بعدی جایگزین‌هایی را برای اتیدیوم بروماید معرفی کنیم.
پیشنهاد ما در این زمینه این است که تمام افسانه‌ها و فرضیات موجود درزمینهٔ اتیدیوم بروماید را فراموش کرده و واقعیات را بپذیریم. مقالات علمی واقع‌بینانه را در این زمینه مطالعه کرده و همانند تمام محققین خود را با سلاح علم مسلح سازیم. در این صورت می‌توانیم تصمیم منطقی درزمینهٔ اتیدیوم بروماید و استفاده و یا عدم استفاده از آن در آزمایشگاه خود بگیریم.
منابع بیشتر برای مطالعه:
EtBr is a topoisomerase I poison, just like some novel anticancer drugs
Ethidium Bromide – Environmental Health and Safety – University of Toronto
Effect of ethidium bromide against transplantable tumors in mice and rats
منبع: fieldofscience
سلام وقت بخیر من با این رنگ بدون دستکش کار کردم و با محیط آلوده هم در تماس بودم و اطلاع نداشتم میشه راهنمایی کنی د باید چیکار کنم ؟خیلی خطرناک
سلام
من هم مجبور بودم با ژل حاوی اتیدیدم کار کنم چون رنگ سیو جواب نمیداد و هرطوری مجبور بودم با دست البته با لاتکس برم ژل را از داخل اتیدیوم برمیاد در بیارم و زیر دستگاه بگذارم چندین بار مجبور شدم حتی یکبار بر روی مانتو و کفشم ریخت و مجبور شدم با همان بروم خانه(اخرشب بود و موقع رفتن روپوش نداشتم که در اوردم ) الان خیلی میترسم اون موقع بیشتر نتیجه تزم برام مهم بود ممکن اتفاق جدی بیفته؟
یه سوال داشتم . من میخوام اقدام به بارداری کنم ولی از آنجایی که تو آزمایشگاه با مواد خطرناک مثل اتیدیوم و کلروفرم و سلول hektکار میکنم میترسم برا جنین خطر داشته باشه میشه راهنماییم کنین.
سلام ببخشید من موقع کار با کیت استخراج دی ان ای یکم از کیت یعنی در حد چند قطره ریخت روی دستکش لاتکسم
دستکشو در آوردم ولی دستمو فراموش کردم بشورم حدود ۱۰ دقیقه بعدش دستمو شستم و قبل شستن دستم به کامپیوترم دست زدم
ممکنه کامپیوتر آلوده شده باشه ؟ او اینکه اگه شده چه جوری کامپیوترو تمیز کنم؟
سلام من چند وقت پیش مقداری بافر روی میز ریختم و بعد با دستمال کاغذی پاکش کردم،و دستمال رو دورانداختم،اما چون دستکش لاتکس دستم بود میترسم دستم الوده شده باشه،چون میگن دستکش لاتکس نسبت به اتیدیوم مقاوم نیست
با سلام
من مدتی پیش هنگامی که داشتم ژل الکتروفورز خود را داخل ظرف حاوی اتیدیوم بروماید میریختم متاسفانه برای چند لحظه بوی اتیدیوم بروماید به مشامم خورد و من آن را بو کردم و بوی خیلی تندی داشت. گفته می شود با بو کردن هم فرد آلوده می شود . آیا درست است ؟
نگران نباشید ولی سعی کنید به مدت طولانی اتیدیوم بروماید را استنشاق نکنید
سلام دیروز ظرف حاوی ژل اتیدیوم بروماید رو میخواستم بشورم که یه لحظه غفلت کردم و بدون دستکش این کارو کردم که لکه های بنفش روی پوستم دیده شد و زیر ناخن ها هم بنفش شد بلافاصله با اب و مایع دستشویی شستم این می تونه خیلی خطرناک باشه؟؟؟
پوستتون التهاب هم داره یا فقط رنگی شده؟
سلام.
میشه لطفا بگید آیا منع استفاده از اتیدیوم بروماید در دوران بارداری هست یا اینکه رعایت نکات ایمنی مد نظره؟
امکان بروز مشکل برای جنین خانم های دانشجو هست؟
مننون میشم جواب بدین.
رعایت کردن نکات ایمنی مد نظر هست بخصوص در دوران بارداری
اگر نکات ایمنی را با دقت بیشتری رعایت کنید مشکلی برای جنین بوجود نخواهد آمد
باسلام
می خواستم بدونم شما اطلاع دارید اتیدیوم برماید چه طور از آزمایشگاه ها برای جمع آوری پسماند جمع آوری میشه من شنیدم که بعضی ها میگن توسط زباله های عفونی توسط شهرداری ولی بعضی ها هم میگن همراه با پسماند شیمایی توسط پتروشیمی
سلام من ژلی ک درست کرده بودم رو داخل بافر تانک ازت گذاشتم بعد از اتمام کارم میخاستم بافر رو اوت کنم یکم ریخت روی دستم ک شستم. نگرانم بخاطر اتیدیومی ک داخل ژل باشه و خطراتش.
نگران نباشید
فقط ممکن هست پوستتون کمی قرمز بشه که اگر کامل شسته باشید این اتفاق هم احتمالش کمه
سلام. من سر سمپلرها یی که به اتدیوم برماید الوده بود و به مدت چند روز در مایع ضدعفونی کننده بود رو بدون دستکش با اب شستم. احتمال داره الوده شده باشم؟
سلام
احتمال آلوده شدن شما خیلی پایین است، نگران نباشید
ولی شستن و دوباره استفاده کردن سرسمپلر کار درستی نیست
بذ طلام. من چند بار بافر روی استین و لباسم ریخته متاسفانه همون لحظه شستم ولی مجبور شدم تا قبل رفتن به خانه با همون روپوش باشم. ایا خطر ناک هست. همچنبن یک باذم روی کفشم چکید یک قطره و رفتم شستم. ایا با شستم دفع میشه. مسئول ازمایشگاه ما میگه با شستن نمیره روپوشتونو بندازید دور ولی خوب دستمون کن با اون روپوش تماس داشته چی
نگران نباشید، رپوشتون رو بشورید و زیر UV قرار بدید. آلودگی اتیدیوم ازبین می رود
سلام
یک سوال داشتم میشه بگید اتیدیوم کلا چه مدتی میتونه توی محیط پایدار باشه؟ مثلا یک مکانی که الوده به اتیدیوم برمایده اگر تمیز نشه؟ این ماده پایداریش دایمی است توی محیط؟
ایا کسی نیست جواب سوال من را بدونه؟
سلام
منظور از دائمی چی هست؟ مسلماً هر ماده ای یک نیمه عمری دارد.
در مورد اتیدیوم بروماید هم اگر شرایط محیطی برایش مناسب باشد برای مدت طولانی می تواند پایدار بماند. یعنی در برابر UV و مواد شوینده و شیمیایی قرار نگیرد، در غیر این صورت عملکردش را از دست می دهد.
شما می توانید از اتیدیوم بروماید برای چندید سال استفاده کنید به شرطی که در ظرف مخصوص خودش قرار داشته باشد و در معرض UV قرار نگیرد.
دوستان شما میدونید ژلها ودستکشهای الودهبه اتیدیوم برماید در دانشگاها تولید میشه را چه طور دفع می کنن؟ اخه سطل زباله هاشون جداست؟ایا همراه با زباله های شهری به شهرداری داده میشه؟
معمولا از زباله های شهری جدا هست و جداگانه از بین برده می شود. مثل زباله های بیمارستانی
سلام به دوستان
وتشکر از ادمین های پیج مطالب عال هستند
من توی از مایشگاه با این ماده کار نکردم ولی چون هودیی که برای این کار استفاده میشه محلی هست رفت وامد زیادی من چند باررپوشم با لبه این میز تماس داشته با توجه به اینکه وقتی بچه ها ژل را خارج می کنن ممکنه بافر روی میز هود بچکه ایا در اثر برخورد با لبه میز رپوش من هم الوده شده؟
سلام
جای نگرانی نیست ولی برای اطمینان روپوش خود را بشوئید
سلام به دوستان
من توی از مایشگاه با این ماده کار نکردم ولی چون هودیی که برای این کار استفاده میشه محلی هست رفت وامد زیادی من چند باررپوشم با لبه این میز تماس داشته با توجه به اینکه وقتی بچه ها ژل را خارج می کنن ممکنه بافر روی میز هود بچکه ایا در اثر برخورد با لبه میز رپوش من هم الوده شده؟
سلام
من در ازمایشگاه فقط دو سه بار بدون دستکش دستمو به محلی ک در ان با اتیدیوم بروماید کار میشد(هود) زدم. و یه مقدار بسیار جزئی با دستکش الوده به بافری ک ژل الکتروفورز در ان قرار داشت برخورد کرد که بعد از ان دستم را شستم.
الان به شدت نگرانم ک الوده شده باشم.
لطفا بهم بگید من الوده شدم یا نه
نگران نباشید
فقط بعد از تماس حتما دست هایتان را کاملا بشویید
ایا تا به حال میزان موتاژن بودن اتیدیوم برماید با دیگر سرطان زا هایی که در محیط زندگی ما وجود دارد مقایسه شده با خیر؟به طور مثال نیتروز امین ویا…
ممنون از پاسختون
من یک سوال دیگه دارم اینکه ایا اتیدیوم برماید ممکنه باعث نقص در جنین انسان شود؟
در این زمینه با پزشک متخصص باید صحبت کنید. ولی اگر منظور تماس مستقیم هست احتمال این امر زیاد است
سلام
اتفاقا من هم الان 3 سال هست که ترس از الوده شدن با اتیدیوم برماید زندگی ام را نابود کرده واسترس شدیدی دارم
چون ما سطل جمع اوری ضایعات وژل اتیدیوم برماید در. کمدی که زیر هود حاوی تانک الکتروفورز ی که در ان برای راند ژلهای که با اتیدیوم برماید رنگ شده بودن می ذاشتیم و این کمد را با کفشمون باز می کردیم که مثلا دستمون به کمد نخوره الوده نشه غافل از اینکه کفشمون الوده میشد
من از بعدش این ترس را داشتم که به هر حال این الودگی را به خونه بردم چون از واکس مشترک استفاده میکردیم
به نظر شما وسوتس ونگرانی من درسته؟
سلام
وسواس شما کاملا درسته، و باعث میشه بی پروا با این ماده کار نکنید. ولی اگر نگران این هستید که با مقادیر کمی که آلودگی به کفش شما انتقال پیدا کرده خدای نکرده مبتلا به سرطان بشید، نگرانی شما بی مورد هست.
همیشه موارد ایمنی را در آزمایشگاه ها جدی بگیرید ولی واقع بین هم باشید
با سپاس
با سلام چرا دیگه فعالیت نمی کنید؟
با تشکر از شما
سایت بسیار زیبا و پر محتوایی دارید
ادامه بدید حتما موفق میشید.
از مدیریت سایت هم تشکر میکنم بخاطر مطالب داغ
خوشحالیم که با گروه شما آشناشدیم
ممنون از این اطلاعات جالب . متاسفانه در هیلی از موارد همکاران بقول معروف از سوراخ سوزن رد میشن و از در دروازه … بارها همین مشکل رو با مواد دیگری از قبیل DAPI , BrdU و غیره هم داشتم و این سبب میشد که در مواردی بصورت غیر منطقی و از روی نا آگاهی مورد مواخذه قرار بگیرم .بعضی چنان در این موارد واکنش نشان میدهند انگار که با اورانیوم غنی شده کار میکنند و نتیجه آن در برهی موارد حتی خطرناکتر است
با سلام و تشکر فک کنم منظور دوستمون این بود که برای گفته های خودتون یک رفرنس یا مقاله ای که این مطالب رو توی اون مطالعه فرمودین ارایه بدهید
سلام
منبعی که این متن برگرفته از آن بوده در قسمت منبع ذکر شده. برای مطالعه بیشتر هم منابع دیگری اضافه شد. در داخل متن هم برای موضوع های مورد بحث منابع ذکر شده است.
درضمن تابحال مقاله ای دال بر سرطان زا بودن دوز مصرفی اتیدیوم بروماید در آزمایشگاه ها ارائه نشده است که ما به عنوان منبع ذکر کنیم.
اتفاقا ایده جالب هست، سرطان زا بودن دوز مصرفی در آزمایشگاه ها را بر روی یک پستاندار چک کنید و نتایج را منتشر کنید
سپاس از دیدگاهتان
با سلام و احترام
منابع کافی نیست
مستندات علمی ارایه دهید.
اتیدیوم بروماید به راحتی از غشای سلول عبور کرده و به دی ان ا میچسبد و از همانند سازی صحیح ممانعت بعمل می آورد.
لطفا مستندات ارایه نمایید.
همچنین ندرتا در آزمایشگاههای کشور از این ماده در غلظت استاندارد استفاده میشود و معمولا برای رنگ آمیزی سریع تر از غلظت چند ده برابر آن استفاده میگردد.
اثر تجمعی در مطلب فوق نیز لحاظ نشده است
سلام
مستند در مورد چی؟ حرف ما و شما یکی هست. ما نگفتیم از غشا عبور نمی کند یا به DNA آسیب نمی زند، بر طبق گزارشی که در متن اشاره شده تمام این اتفاقات می افتد ولی در سطح محیط کشت و سلول. با دوز مصرفی در آزمایشگاه ها تا بحال گزارشی مبتنی بر سرطان زا بودن این ماده بر روی پستانداران ارائه نشده است. اگر شده شما ارائه کنید که ما متن را اصلاح کنیم.
سپاس از نظر شما
ممنون جالب بود ولی باز هم جای احتیاط داره، یک اینکه صرف قیاس فیزیولوژی و نوع واکنش به اتیدیوم در گاو ب انسان دقیق نیست همون طور که میدونید خیلی از پادزهر سموم و انواع واکسن ها از حیوانات به دست میومده و اینکار در انسان با احتیاط و فراوانی کمتر ی صورت میگیره، بعلاوه برداشت کم خطر بودن یک ماده عملا اینجور به فرد القا میکنه که میتونه با احتیاط کمتر و به کرات با ماده در تماس باشن که این خود احتمال خطربیشتر را به وجود میاره مثه کلروفرم
ممنون جالب و البته جای بحث بیشتری داره
سلام
ممنون از دقت نظر شما
ما به هیچ عنوان نگفتیم که اتیدیوم سرطان زا نیست. بحث سر ترس غیرواقعی است که در آزمایشگاه ها وجود داره. بیشتر این ترس هم جنبه تبلیغاتی از طرف شرکت ها برای محصولات جایگزینشان دارد. ولی با این حال به هیچ عنوان بدون دستکش و بدون رعایت کردن موارد ایمنی نه تنها از اتیدیوم بلکه از تمام وسایل و مواد آزمایشگاهی نباید استفاده کرد.
در مورد فرق سیستماتیک حیوانات با انسان حرف شما درست است ولی دقت کنید سازگار نبودن پادزهرها و واکسن ها به دلیل نبود رسپتور مناسب برای آنها در انسان است
سپاس از اینکه دیدگاه خودتان را با ما درمیان گذاشتید
مطلب خیلی جالبی بود. من همیشه در مورد کار با اتیدیوم ترسی داشتم که فقط از روی گفته های دیگران بود و هیچ وقت در موردش مطالعه نکرده بودم. مرسی به خاطر منابع
ببخشبد من یک سوال دیگه داشتم
میشه لطف کنید بگید پایداری این ماده در محیط چه طوری هست؟ایا تا ابد در محیط پایدار میمونه؟مثلااگر یک مکانی الوده به اتیودم برماید باشه همیشه این الودگی میمونه؟
ببخشبد من یک سوال دیگه داشتم
میشه لطف کنید بگید پایداری این ماده در محیط چه طوری هست؟ایا تا ابد در محیط پایدار میمونه؟مثلااگر یک مکانی الوده به اتیودم برماید باشه همیشه این الودگی میمونه؟